PSE-EE PSOE Socialistas Vascos

PSE-EEko presidenteak, Cristina Gonzalezek, genero indarkeriaren gainean eskuin muturrak duen erantzukizuna nabarmendu du, “hori gauzatzen dutenen zerbitzura giro politiko bat” jartzeagatik, eta deitoratu egin du sare sozialen bidez zenbaterainoko permisibitatez zabaltzen diren gizartearen gaitzespena merezi duten beste jokabide batzuk. Cristina Gonzalezek Ana Lopez de Uraldek zuzentzen duen PSE-EEko Berdintasun Idazkaritzak antolatutako “Genero indarkeriatik libre den bizitza baterantz” jardunaldiaren irekieran hartu du parte. Jardunaldi horretan, besteak beste, adituek, aktibistek eta erakundeetako arduradunek hartu dute parte.

“Genero indarkeria ez da soilik burutik nahastutako edo matxista edo basapizti batzuen obra esklusiboa, eskuin muturretik hori gauzatzen duten zerbitzura jartzen den giro politiko baten emaitza ere bada. Hainbat komunikabideren bidez, batik bat, sare sozial jakin batzuetan zabaltzen diren askotariko mespretxuen eta erasoen gainean den permisibitatearen emaitza ere bada.  Eta hezkuntzaren eta harreman sozial eta afektiboen esparruetan berdintasunaren kontra doazen adierazpen eta ekintzen gainean den permisibitatearen emaitza ere bada”, adierazi du.

Gonzalezek konpromiso bat eskatu du genero indarkeria legitimatzen duten jarrerak salatzeko eta horien biziraupenak dakarren porrot kolektiboa saihesteko. “Genero indarkeria dago gizartean hori legitimatzen duten diskurtsoak eta ekintzak daudelako. Eta behar-beharrezkoa da hori den horretan salatzea, gordintasun osoz, gizarte osoa jabetu dadin porrot kolektibo baten errealitateaz, soilik konpromiso integral batekin, familiako heziketarekin, prestakuntza arautuarekin, lan, kirol eta kultura arloko jardunarekin eta harreman pertsonal eta afektiboetan den konpromiso batetik gainditu eta ezabatu ahalko dena”.

PSE-EEko presidenteak 2025ean eraildako 37 emakumeak izan ditu gogoan bere hitzaldiari hasiera ematean, eta baita Espainian beren balizko hiltzaileek heriotzaz mehatxaturik bizi diren beste 3.000 emakume baino gehiago ere. Alderdi Sozialistak bizitzarekin eta askatasunarekin duen konpromisoa kontrajarri du horrekin, alderdi hori “feminismoaren eta justizia sozialaren aliatu nekaezina” dela esanez, errealitate latz hori ukatzen tematzen direnen jarreraren aurrean.

“Genero indarkeriak jarraitu egiten duela eta hori ukatzen dutenek herritarren sektore garrantzitsu batean babesak jasotzen dituztela ikusteak ez dio uzten izugarrikeria izateari, eta genero indarkeria deituriko lakra hori desagerrarazteraino atzera egiten joateko balioen, giza eskubideen eta aurrerabideko agertokien kultura politikoa erakundeetan zein gizartean zabaltzeko gure ahaleginak bikoiztera behartzen gaitu”.

“Genero indarkeria eskuin muturretik hori gauzatzen duten zerbitzura jartzen den giro politiko baten emaitza ere bada”

?️ @CristinaGnlz #EuskadiAquiyAhora pic.twitter.com/hCveFNGCjc

— Socialistas Vascos - Euskal Sozialistak / ❤️ (@socialistavasco) November 22, 2025

Gonzalez aletzen joan da 2024ko Legea onartu zenetik, Istanbuleko Hitzarmena onartu zenetik, 2017an Kongresuan eta Senatuan onartu zirenak biltzen zituen testu bateginean jasotako 292 neurriren eta 2025ean Espatu Ituna berritu ondoren onartzen joan izan diren legegintzako ekimenak. Eta eskuin muturrak horri erakutsitako arbuioa gogoratu du, “gaur egun Alderdi Popularrak Voxen babesarekin gobernatzen duen hainbat autonomia erkidegotan gertatzen denaren ildotik, genero indarkeriarik ez dagoela zabaldu baita”.

Ana Lopez de Uraldek gogoratu du emakumeen kontrako indarkeria ez dela zerbait saihetsezina. “Ez da fenomeno espontaneo bat, isolatua edo kasuala. Erro sakonak ditu gure gizartearen egitura patriarkaletan, dagoen desberdintasunean, menderakuntza, kontrola eta kosifikazioa betikotzen duten estereotipo eta roletan. Genero indarkeriaren kontrako borroka horrexegatik da, hain zuzen, berdintasunaren, giza eskubideen eta askatasunaren aldeko borroka bat”, adierazi du.

Berdintasun idazkariak aitortza egin die historian zehar “erakundeetan borroka egin zuten, kaleak eraldatu zituzten, ongietorriak ez ziren eta nahi ez zituzten espazioetan bidea ireki zutenen” emakumeen lanari. Eta lorpen kolektibo horien artean, Gobernu sozialista batek sustatu zuen 2004ko Genero Indarkeriaren kontrako Lege Integrala azpimarratu du, “emakumeen babeserako mugarri izan zena”, aurrenekoz aitortu zelako indarkeria hori egiturazkoa zela, ez zela kontu pribatu edo familiar huts bat.

Eta “eraldatzen, dibertsifikatzen eta zabaltzen” doazen indarkeriez ohartarazi du, hots: indarkeria bikarioa, sexu-esplotazioa, salerosketa, indarkeria digitala edo indarkeria ekonomikoa. “Erantzun berri batzuk eskatzen dituzten errealitateak dira”, esan du. Eta gogoratu du Un maltratador no es un buen padre [Tratu txarrak ematen dituena ezin da aita ona izan] lemarekin PSOE beren etxetan indarkeria pairatzen ari diren eta erasotzailea bere seme-alaben aita delako urratsa aurrera ematen ausartzen ez diren emakume guztiengana heldu nahi duela A25 honetan.

Maria Guijarro: “Estatu Ituna egundoko lana izan da”

Aurreneko mahai-ingurua Teresa Laespada PSE-EEko Enplegu eta Gizarte Politiken idazkariak zuzendu du. Teresak indarkeria bikarioaren azken biktimaren –13 urteko neska bat– familia ezagutzearen bizipen pertsonala azaldu du. Espazio horretan, Maria Guijarrok, Berdintasunerako eta Emakumeenganako Indarkeria Desagerrarazteko Estatu Idazkaritzako buruak, esan du Genero Indarkeriaren kontrako Estatu Ituna “egundoko lana” izan dela eta indarkeria hori gehiago borrokatuko dela erakundeen arteko koordinazio hobeago eta eraginkorragoagatik. Eta sozialistek “matxismoa gure herrialdetik desagerrarazteko berdintasun politikak” egiten dituztela esan du.

Genero Indarkeriaren arloan Estatu Itunaren akordioen Jarraipen eta Ebaluazio Batzordeko bozeramaile eta PSIB-PSOEren Berdintasun Batzordeko idazkari denak, Milena Herrerak, gizonezkoek emakumeengan egiten duten indarkeria bikariotik bereizita seme-alaba gisara baina baita aita-ama edo anai-arreba gisara ere jarritakoa delitutzat hartzeko Alderdi Sozialista bultzatzen ari den lana azpimarratu du.

Lidia Guinart Morenok –Genero Indarkeriaren arloan Estatu Itunaren akordioen Jarraipen eta Ebaluazio Batzordeko presidente eta Berdintasun Batzordeko kide da–, bere aldetik, balioa eman dio 2017an onartutako akordio hori ezartzeari, “agendan jarri duelako genero indarkeria gizarte osoaren arazo komun bat” dela. Eta balorazio positiboa egin du indarkeria bikarioa edo digitala bezalako era berriak arautzeko egin diren berrikuntzei buruz.

Ezkutuko prostituzioa 

Bigarren mahaia Laura Alzola Arabako PSE-EEko Berdintasun idazkariak koordinatu du, eta plataforma digital jakin batzuen jarduera salatu da bertan. Desactiva la Trata [Salerosketa Desaktibatu] egitasmoaren Prestakuntza eta Salerosketa koordinatzaile Natalia Colmenarrek OnlyFans-en bezalako plataformek dituzten arriskuez ohartarazi du, esanez “ezkutuko prostituzio modu bat, emakumeak mundu digitalean harrapatu eta sexualki esplotatzen dituena” dela. “Sareetan emakumeak harrapatzeko dituzten estrategiak salerosketakoen berberak dira, eta emakumea kalteberatasun egoera garbi batera eramaten dute”, adierazi du.

Sabine Rahde prestatzaile, bideratzaile eta aktibista feminista denak, bere aldetik, esan du indarkeriak “eraz mutatu egiten diren arren sustrai patriarkal berekoak izaten” jarraitzen dutela. Eta aurrez aurreko kontrola gizonak emakumearenganako duen kontrol digitalean nola bihurtu den jarri du adibide modura. “Ez da nahastu behar zaintzea kontrolarekin. Gure tailer feministetan emakumeei horretaz gogoeta egiten laguntzen diegu”, azaldu du.

Hurtado: “Zorroztasun, baliabide eta ikuspegi feminista”

Javier Hurtadok, Arabako PSE-EEko idazkari nagusiak, berriz, Alderdi Sozialistak “indarkeria matxista ukatzen duten diskurtso erreakzionarioen gorakadaren aurrean mantentzen duen jarrera irmo eta argia” gogoratu du. “Berdintasuna oinarri demokratiko baten modura defendatzen dugu, eta erakundeak zorroztasun, baliabide eta ikuspegi feministarekin jardun daitezen egiten dugu lan”, adierazi du.

Emakumeenganako indarkeria saihesteko prebentzioak duen garrantzia azpimarratu du Hurtadok jardunaldiari amaiera ematean. Horretarako, esan du gizarte mailan “erantzun kolektibo” bat eman beharra dagoela, gizonak “beren erantzukizuna bere gain hartu eta berdintasunaren defentsan engaiatuta” direla.

“Guk, gizonezko zein emakumezko sozialistek, argi dugu. Badakigu zein aldetan gauden. Feminismoarekin, berdintasunarekin eta emakumeen askatasunarekin gaude. Eta ñabardurarik eta anbiguotasunik gabe diogu, feminismoa defendatzea demokrazia defendatzea delako”, azaldu du.

Arabar buruzagi sozialistak ondo ikusten ditu indarkeria matxista borrokatzeko hartutako neurriak, Genero Indarkeriaren kontrako Estatu Ituna berritzea, kasu, baina konpromiso sozialean eta pertsonalean edo gizarte berdinzaleago eta bidezkoagoa lortzeko “berdintasunean heziko” duen hezkuntza batean ere sakondu beharra dagoela ohartarazi du.